Kibr

Kibr
Qardosh loyihalar
	Vikipediyadagi maqola Vikimaʼlumotlar sahifasi Vikilugʻatdagi maʼnolari Wikinewsdagi yangiliklar

Kibr-havo, manmanlik, dimogʻdorlik — oʻz shaxsiyatiga, qobiliyatiga ortiqcha baho berish, oʻzini boshqalardan yuqori qoʻyish, kalondimogʻlik oqibatida namoyon boʻladigan salbiy axloqiy sifat. Bu sifat kishilarni mensimaslik, ularga past nazar bilan qarash, oʻrinsiz gʻururga berilish, oʻzining arzimas yutuqlarini boʻrttirib koʻrsatish va boshqalarda koʻrinadi.

A

	Aytadilar: — Agar sen hayotim yaxshi oʻtsin desang, doʻstga ham, dushmanga ham ochiq yuzli boʻl, oʻzingni baland tutishga urinma, oʻtirganda barmoqlaringni bir-birining orasiga suqib oʻtirma, uzugingni oʻynama, tirnogʻing bilan tishlaringni kovlama, barmogʻing bilan burningni ushlama, odamlarga qarab kerishma!^[1].
	— Abulbarakot Qodiriy

E

	Ey inson! Qalbingda zarracha kibr boʻlsa, sen hali musulmonlikni tushunmabsan. Toat-ibodating Alloh huzurida maqbul boʻlmaydi^[2].
	— Muhammad Kamol

	Ey mutakabbir banda, sen jannatga kirishni xayolingga ham keltirmagin. Chunki Iblis jannatdan kibr-u havosi tufayli haydalgan. Kibr-u havo qilgan insonlar jannatga kiritilmaydilar^[3].
	— Ali ibn Abu Tolib

I

	Igna bilan togʻni qazmoq kibrni koʻngillardan chiqarmoqdan osondir^[2].
	— Shaqiq Balxiy

	Insonning qalbiga kirgan kibr qancha boʻlsa, aqli ham shuncha kamchilikka ega boʻladi^[4].
	— Muhammad ibn Husayn

K

	Kibr kofirlarning va firʼavnlarning axloqidandir. Tavozeʼ esa paygʻambarlar va solihlarning axloqidandir. Chunki Alloh taolo kofirlarni kibr bilan sifatladi^[5].
	— Abu Lays Samarqandiy

	Kibrsizlik lofin urma, uni koʻrmoqdan koʻra qorongʻu tunda chumolining izini koʻrmoq osonroqdir^[6].
	— Abdurahmon Jomiy

	Kibr-u hasad bermas kishiga orom, Odamni mensimay quvildi shayton^[7].
	— Mirzo Bedil

	Kibr va gʻururdan uzoq boʻl, kibr kishini el orasida xor, beqadr-u beeʼtibor qiladi<^[4].
	— Muhammad ibn Husayn

	Kimda-kim „man-man“ deb oʻzini baland tutsa, uni na xalq, na Alloh sevadi^[3].
	— Ahmad Yugnakiy

	Kimki kekkayar manmanlik bilan, Doʻstlari oxiri boʻlishar dushman^[4].
	— Farididdin Attor

M

	Manmanlik qilmang, oʻzingizni boshqalardan yuqori tutmang. Toʻgʻri soʻzlang, toʻgʻri ishlang, ochkoʻzlik va harislikdan uzoqda boʻling^[5].
	— Abu Yazid Bastomiy

	Manmanlik va gʻurur botqoqligining quritilishi uchun bir murshidi komilning himmat va fayzi zarur^[6].
	— Jaloliddin Rumiy

	Muyassar boʻlsa tillodan senga taxt, Oʻzingdan pastga zinhor aytmagil saxt^[8].
	— Soʻfi Olloyor

Sh

	Shahvat tufayli qilingan gunohlar kechirilishiga umid qilsa boʻladi, chunki Odam alayhissalomning adashishi shahvatdan boʻlgan edi. Ammo kibr tufayli qilingan gunohlarning avf etilishiga umid yoʻq, chunki shayton kibri sababli kechirilmas gunohga qoldi^[4].
	— Sufyon Savriy

Manbalar

↑ Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 92.
↑ ^2,0 ^2,1 Tursun 2006, s. 157.
↑ ^3,0 ^3,1 Tursun 2006, s. 154.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 Tursun 2006, s. 153.
↑ ^5,0 ^5,1 Tursun 2006, s. 156.
↑ ^6,0 ^6,1 Tursun 2006, s. 152.
↑ Tursun 2006, s. 155.
↑ Tursun 2006, s. 111.

Adabiyotlar

Xomidiy, Hamidjon; Hasaniy, Mahmud. Mashriqzamin hikmat boʻstoni. Toshkent: „Sharq“ nashriyotmatbaa konserni, 1997 — 251-bet. ISBN 978-9943-00-130-5.
Tursun, Ahmad. Sharq donishmandlari hikmatlari. Toshkent: „Sharq“ nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi, 2006 — 208-bet.

Havolalar

[FOOTNOTEXomidiyHasaniy199792-1] Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 92.

[FOOTNOTETursun2006157-2] 2,0 ^2,1 Tursun 2006, s. 157.

[FOOTNOTETursun2006154-3] 3,0 ^3,1 Tursun 2006, s. 154.

[FOOTNOTETursun2006153-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 Tursun 2006, s. 153.

[FOOTNOTETursun2006156-5] 5,0 ^5,1 Tursun 2006, s. 156.

[FOOTNOTETursun2006152-6] 6,0 ^6,1 Tursun 2006, s. 152.

[FOOTNOTETursun2006155-7] Tursun 2006, s. 155.

[FOOTNOTETursun2006111-8] Tursun 2006, s. 111.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]