Kontent qismiga oʻtish

Tolibiy

Vikiiqtibosdan olingan
Tolibiy
Vikipediya maqolasi

Tolibiy (XVIII asrda yashagan) – oʻzbek shoiri.



  • Agar odam esang ogʻritma odam koʻnglini zinhor,
    Ki ahli maʼrifat nazdida Kaʼba qalbi moʻmindur[1].
  • Aqli rasolar yoʻldan adashmas,
    Mardi xiradmand hech haddin oshmas.
    Sohib farosat har yerda shoshmas[2].
  • Aqling yitirub boʻlma jahon mulkiga magʻrur,
    Hukmingda agar boʻlsa Buxoroyu Samarqand[3].
  • Bevafolarga koʻngul bersa agar har kimsakim,
    Mubtaloyi mehnati hijron ekandur bilmadim[4].
  • Boʻlgin davomat xoʻblar bilan yor,
    Qoch ahli sharrdin, albatta, zinhor[5].
  • Erur maqsad avlodi ila farzand,
    Ikki dunyoda qilgʻuchi barumand.
    Ulugʻlardin bu soʻz bordur muqarrar,
    Ki har odamda farzand oʻlmasa gar.
    Ani boʻlmas zamiri komi hosil.
    Boʻlur balkim sabobi dogʻi zoyil[6].
  • Ey yoronlar, norasolar birla qilmang ixtilot,
    Mardumi bemarhabolar birla qilmang ixtilot,
    Gumrohi berahnamolar birla qilmang ixtilot,
    Yoʻl yiturgan nobinolar birla qilmang ixtilot[7].
  • Gul gʻunchaligida xor ilandur,
    Ochildi bir oʻzga yer ilandur[8].
  • Har kimsaki anduh aning koʻnglida yoʻq,
    Tahqiq bil ani yaxshiki, odam emas[9].
  • Jahon gulzorida boʻyi vafo yoʻq,
    Zamon boʻstonida rangi baqo yoʻq[10].
  • Kelsa qoʻldin har kim ahdin vafo qilmoq kerak,
    Sidq ila oinai dilni safo qilmoq kerak[11].
  • Kimda-kim ahli jahondin bor ilm-u maʼrifat,
    Qilgʻusi oni barxurdor ilm-u maʼrifat[12].
  • Kimki orif ersa oʻz nafsiga,
    Dahrni bir zarra koʻzga ilmagʻay[13].
  • Magʻruri dunyo bemarhabodir,
    Behuda har soʻz bodi havodur,
    Har nomunosib ish noravodur[14].
  • Mashvaratsiz, betafakkur qilsa har ish har kishi,
    Ul kishining oqibat boʻlgʻay parishonliq ishi[15].
  • Mehnat kamola yetmay, rohat nishoni qayda,
    Topmas iloji korin bechora osiy banda[16].
  • Ne xush xislat erur axloqi neku,
    Neki qilding kelur oldinga oʻtru.
    Muruvvat pesha qilkim, hayyi sone,
    Yeturgay qilmayin ajringni zoye[17].
  • Oqil ulgʻon bilgay oqil qadrini[18].
  • Qilsang takabbur sharmandadursen,
    Har govu xardin ham gandadursen[19].
  • Samarasiz oʻtsa bu umring boʻlur tamomi abas.
    Ishingni puxta qil, aknun har ishning xomi abas[20].
  • Soʻz lazzatini odami nodon bilmas,
    Nechunki asal lazzatini hayvon bilmas[21].
  • To kajlik ila boʻyla mador etdi falak,
    Berahmlik ishini shior etti falak.
    Nodonni aziz ham mukarram aylab,
    Dono kishilarni asru xor etti falak[22].
  • Yetushmakni oʻziga qilsa armon,
    Kerakkim himmat ila urgʻay aqsom[25].
  • Charx zoliki jahonda hech qilmas vafo,
    Oqil ersang aylama ul birla aqdi izdivoj[26].

Manbalar

[tahrirlash]
  1. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 194.
  2. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 56.
  3. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 202.
  4. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 89.
  5. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 41.
  6. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 26.
  7. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 43.
  8. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 183.
  9. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 94.
  10. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 99.
  11. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 100.
  12. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 20.
  13. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 175.
  14. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 111.
  15. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 148.
  16. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 221.
  17. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 8.
  18. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 62.
  19. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 144.
  20. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 209.
  21. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 112.
  22. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 64.
  23. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 22.
  24. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 224.
  25. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 167.
  26. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 217.

Adabiyotlar

[tahrirlash]