Kontent qismiga oʻtish

Qanoat

Vikiiqtibosdan olingan
Qanoat
Vikipediya maqolasi
Vikilugʻatdagi maʼnolari

Qanoat (arab. قناعت‎‎) — qismatga rozi bo‘lish, taqdir etilgan narsalarga mamnun bo‘lish, jizzaki va shoshqaloq bo‘lmaslik, qo‘lidagiga rozi bo‘lish, o‘zgalarning moliga va haqiga ko‘z olaytirmaslik, yeyish, kiyinish va maskan ehtiyojini zarurat chegarasida saqlash, isrofga yo‘l qo‘ymaslik, tejamkorlikka rioya qilish, ochko‘z bo‘lmaslik.



  •  

Agar odamlar oʻzida mavjud narsalar bilan qanoatlanganda, maymunlar kabi daraxtlarda yashab yurgan boʻlardilar[1].

  Janni Rodari
  •  

Azizim, har kim qanoat boyligiga ega boʻlsa kimsaga yalinmaydi. Har kim xirs balosiga mubtalo boʻlsa, uning hayoti doimo ozor ichidadir[2].

  Xoja Samandar Termiziy
  •  

Boy boʻlishni istasang — qanoatli boʻl.

  Otalar soʻzi[3]
  •  

Dono kishilar: „Qanoat tuganmas boylikdir, qanoatli kishi hech qachon kambagʻal boʻlmaydi, chunki uni hech kimga ishi tushmaydi. Qanoatsiz kishi esa gadoyga oʻxshaydi, uning hamma narsasi boʻlsa ham koʻzi tuymaydi, koʻproq topishga intiladi, narsa uchun odamlar oldida bosh egadi“, — deydilar

  „Maxzan al-ulum“ asaridan[4]
  •  

Ikki toifa odam boʻladi: biri topganiga qanoat qilmay qidirishda boʻladi, ikkinchisi esa topolmaydi, biroq qidirishda boʻladi.

  Otalar soʻzi[5]
  •  

Ozga qanoat qilmagan koʻpga yetmaydi.

  Otalar soʻzi[6]
  •  

Qanoatli kishi och va yalangʻoch boʻlsa ham boydir. Dono boʻlsa ham amirdur.

  „Maxzan al-ulum“ asaridan[4]
  •  

Qanoatli kishi qiyinchilikka, vijdonli kishi bechoralik kuyiga tushmaydi.

  Otalar soʻzi[5]
  •  

Qanoatli qul ozod, ozod tamagir esa quldir.

  Otalar soʻzi[5]
  •  

Qanoatning yana bir koʻrinishi yeyish-ichishda bilinadi. Ozgina ovqat yeyishga qanoat qilgan kishi kam kasal boʻladi.

  „Maxzan al-ulum“ asaridan[4]
  •  

Qanoat qil, ey nafs, andakka ham,
Ki kelturgusi hirs beshak alam[7].

  Almaiy
  •  

Tinch yashay desang, qoʻlingda boriga qanoat qil.

  Otalar soʻzi[8]
  •  

Tashlagil hirsni, qanoat pesha qil,
Shum oʻlimning panjasin andisha qil![5]

  Farididdin Attor
  •  

Ulugʻ kishilarning yoqimli xislatlaridan biri qanoatdir. Qanoatli kishi hech qachon xor boʻlmaydi. Aksincha kishida qanoat boʻlmasa topgan-tutganiga sabr qilmay, koʻpiga intilsa oqibat xorlik tortadi.

  „Maxzan al-ulum“ asaridan[4]

Manbalar

[tahrirlash]
  1. Oqil Abdubarnoyev. „Janni Rodaridan iqtiboslar“. Jadid.uz (23-oktyabr 2024-yil). Qaraldi: 9-fevral 2025-yil.
  2. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 139.
  3. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 199.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Hamidjon Xomidiy; Mahmud Hasaniy. Mashriqzamin hikmat boʻstoni. Toshkent: „Sharq“ nashriyotmatbaa konserni, 1997-yil — 251-bet. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 141.
  6. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 171.
  7. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 138.
  8. Mashriqzamin hikmat boʻstoni, s. 163.

Adabiyotlar

[tahrirlash]