Kontent qismiga oʻtish

Uvaysiy

Vikiiqtibosdan olingan
Uvaysiy
Umumiy maʼlumotlar
Tavalludi 1781
Margʻilon
Vafoti 1845
Margʻilon
Qardosh loyihalar


Uvaysiy (asl ismi Jahon; xalq orasida Jahon otin sifatida tanilgan; 1779-yil – Margʻilon – 1845-yil) – atoqli oʻzbek shoirasi, oʻzbek shoirlari murabbiysi, maʼrifatparvar.



  • Behuda kishiga qasd qilmoq,
    Behuda oʻzni halokka solmoq[1].
  • Doʻst kulbama qoʻydi qadam, shod-xandonman bu kun,
    Gardi poyi toj bar sar, balki sultonman bu kun[2].
  • Gar qilsa sitam kishi kishigʻa,
    Goʻyo sitam aylamish oʻzigʻa[3].
  • Ishq oʻti ham kimda boʻlsa nolayu faryod etar,
    Bulbuli bonolayam, ohu figʻona tushdi oʻt[4].
  • Kechdi umrim naqdi gʻaflat birla nodonligʻda hayf[5].
  • Ki qilgʻusi sanga bu kamlik ishtimol kamol,
    Kamolsiz kishi har yerdadur xijolatmand,
    Yeturmagay kishiga hargiz inʼfiol kamol[6].
  • Ki zanbur koshonasin et vatan,
    Dahoningni doim shakar aylamish[7].
  • Mashhur sadafsen, gavhari noyob erur koʻngling,
    Musaffosen bu hijron shomida mohtob erur koʻngling[8].
  • Men deb edim atayin sabr makonin,
    Nodon elkim, ayladi vayron qanoat[9].
  • Tabibo, sen davo topmakni qilma ixtiyor kim,
    Muhabbat dardiga hech kimsa topkan yoʻqgur darmoni[10].
  • Ul maktab arokim uqudung noz ramuzin,
    Goʻyoki vafo ilmini unutmish edi ustod[11].
  • Umringning bahorida muhabbatni sugʻorgil,
    Koʻz mardumining giryasi boroni gʻanimat[4].
  • Uzumdinmu, falakdanmu va yo iqboli pastimdin,
    Tun-u kun doʻstdin ozor-u dushmandin sitam tokay?[12]
  • Xor jabrin ol oʻzingga, tashla oʻzni gul sari,
    Har nishi ravon oʻlsin qizil qon andalib[13].
  • Yaxshiligʻ koʻz tutma ondin kim esa
    Badsiyoqu badsiyoqu badsiyoq.
    Doʻst boʻlsa oni gar, boʻlmay sanga,
    Benifoqu benifoqu benifoq.
    Sirri pinhoning bilurga aylasa
    Ittifoqu ittifoqu ittifoq[14].
  • Gʻam nari tur, shodligʻ taxtida mehmonman bu kun[15].
  • Chunki har ishda eshitgan teng emas koʻrgan bila,
    Behuda tuyu tamosho ichra borgʻonidin ne haz.
    Bosh oqargʻon, tish toʻkulgʻon bir qari fartutgʻa,
    Suhbati barno, juvoni shoʻx javlondin ne haz[16].

Manbalar

[tahrirlash]
  1. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 54.
  2. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 47.
  3. Ahmad Muhammad. Sharq haqni topdi..., (Sharq donishmandlari va allomalarining sara hikmatlari), Toshkent: „Sharq“ nashriyoti, 2006 — 124-bet. 
  4. 4,0 4,1 Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 88.
  5. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 209.
  6. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 20.
  7. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 223.
  8. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 141.
  9. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 140.
  10. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 87.
  11. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 16.
  12. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 44.
  13. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 195.
  14. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 106.
  15. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 133.
  16. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 180.

Adabiyotlar

[tahrirlash]