Kontent qismiga oʻtish

Sabr

Vikiiqtibosdan olingan
Sabr

Qardosh loyihalar

Sabr (arabcha: ‎ — chidam, bardosh, iroda, qatiyat) — 1) Biror holat yoki hodisani bardosh bilan kutish, qanoat qilish; oʻzini tiyish; 2) Gʻam-kulfat, azob-musibatlarga chidash, toqat qilish, bardosh berish.

Alifbo tartibi boʻyicha:
A · B · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · X · Y · Z · · · Sh · Ch · ng · Yana qarang · Havolalar

  •  

Allohdan oʻzga qodir yoʻq, Rasulullohdan oʻzga dalil yoʻq, taqvodan oʻzga oziqa yoʻq, sabrdan oʻzga amal yoʻq[1].

  Sahl ibn Abdulloh Tustariy
  •  

„Axloq“ kitobida keltirilishicha, har kim hodisalar yomgʻiri ostida oʻzini sabr qalqoni bilan himoya etsa, maqsad oʻqi tezdagina murod nishoniga borib tegadi. Chunki sabr shodlik kalitidir. Bu kalitsiz hech qanday maqsad eshigi ochilmaydi[2].

  Xoja Samandar Termiziy
  •  

Azizim, barcha ishda ham shoshqaloqlik qilmaginki, shoshqaloqlikning zararlari nihoyasiz va sabr qilishning manfaati chegarasizdir. Chunonchi aytadilar:
Maqsad xazinasin kaliti sabr![2]

  Xoja Samandar Termiziy
  •  

Bilingki, banda yaxshilarning darajasiga aziyatlar va mashaqqatlarga sabr qilish bilan erishadi[3].

  Abu Lays Samarqandiy
  •  

Bir hakimdan: „Koʻrkam xulqli kishi kim?“ deb soʻradilar. U esa: „Yomon xulqiga sabr qilgan kishi!“ deb javob berdi.
Bayt:
Oliy himmat bilan pokiza koʻngil,
Kishini yetkazar baxtu kamolga.
Har kimning dilida boʻlsa badfeʼllik,
Umrini sovurar bir kun shamolga![4]

  Mavlono Xurramiy
  •  

Fanning ibtidosi — aql, aqlning ibtidosi esa — sabr-toqat[5].

  Afandi Kofiyev
  •  

Har sabrning oxiri zafar,
Har achchiqning ketidan shakar[6].

  Jaloliddin Rumiy
  •  

Makorimul-axloq (yuksak xulq) quyidagi oʻn xislatdan iboratdir: saxovat va hayo, rostgoʻylik va omonatni joyiga berish, kamtarlik va rashk, shijoat va halimlik, sabr va shukr[7].

  Ali ibn Abu Tolib
  •  

Oqil inson topganiga sabr etar,
Soʻng oʻzining nafsiga ul qahr etar!
Ablah odam ablahi shunday odam,
Doimo nafs kuyida oʻrgay qadam![8]

  Farididdin Attor
  •  

Ogʻirchilikda sabr qilish – eng ulugʻ neʼmat[9].

  Muhammad Zehniy
  •  

Sabr bilan ishlar bitar, shoshqaloqlik boshga yetar[9].

  Husayn Voiz Koshifiy
  •  

Sabr goʻzaldir, u insonlar shikoyat qila olmaydigan yagona narsadir[10].

  Bishr Hofiy
  •  

Sabrli odam uzoq yashaydi.

  Otalar soʻzi[11]
  •  

Sabr ikki xil boʻladi: yomon koʻrilgan narsaga chidamoqlik va yaxshi narsani eshitishga sabr etmoqlik[12].

  Ali ibn Abu Tolib
  •  

Sabri koʻpning doʻsti koʻp.

  Otalar soʻzi[11]
  •  

Sabrning avvali achchiq, oxiri esa shirin![13]

  Muhammad Zehniy
  •  

Sabr qilinglar, chunki sabr etish – iymondan. Xuddi bosh jasadda boʻlganidek, sabr ham iymonda boʻladi[14].

  Ali ibn Abu Tolib
  •  

Sabr — shikoyatlarni tark etishlikdir[15].

  Ruvaym ibn Ahmad
  •  

Sabr shuldirki, banda oʻz ixtiyorini Allohga tashlaydi, har turli balo kelsa, xushlik va rizolik bilan qabul qiladi[16].

  Usmon Makkiy
  •  

Sabr shunday kuchli bir narsadirki, gʻazabni shijoatga, shiddatni halimlikka, kattalikni tavozeʼga, yomonlikni yaxshilikka aylantirmaklikka quvvati yetar[13].

  Abdulla Avloniy
  •  

Yolgʻon soʻzlash, ezmalik, takabburlik, chaqimchilik kishining obroʻsini yoʻqotadi. Vafodorlik, sabr qilishlik, shoshma-shosharlikdan parhez qilish va tavozeʼ obroʻsini koʻtaradi[17].

  Junayd Bagʻdodiy
  •  

Yomon kunda sabr qilgan kishi yaxshi kunga tez yetadi[11].

  Otalar soʻzi
  •  

Yolgʻon soʻzlash, ezmalik, takabburlik, chaqimchilik kishining obroʻsini yoʻqotadi. Vafodorlik, sabr qilishlik, shoshma-shosharlikdan parhez qilish va tavozeʼ obroʻsini koʻtaradi[17].

  Junayd Bagʻdodiy

Manbalar

[tahrirlash]
  1. Tursun 2006, s. 57.
  2. 2,0 2,1 Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 203.
  3. Tursun 2006, s. 91.
  4. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 92.
  5. Tursun 2006, s. 62.
  6. Tursun 2006, s. 90.
  7. Tursun 2006, s. 122.
  8. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 158.
  9. 9,0 9,1 Tursun 2006, s. 88.
  10. Tursun 2006, s. 140.
  11. 11,0 11,1 11,2 Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 137.
  12. Tursun 2006, s. 129.
  13. 13,0 13,1 Tursun 2006, s. 87.
  14. Tursun 2006, s. 31.
  15. Tursun 2006, s. 95.
  16. Tursun 2006, s. 53.
  17. 17,0 17,1 Tursun 2006, s. 124.

Adabiyotlar

[tahrirlash]
  • Xomidiy, Hamidjon; Hasaniy, Mahmud. Mashriqzamin hikmat boʻstoni. Toshkent: „Sharq“ nashriyotmatbaa konserni, 1997 — 251-bet. ISBN 978-9943-00-130-5. 
  • Tursun, Ahmad. Sharq donishmandlari hikmatlari. Toshkent: „Sharq“ nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi, 2006 — 208-bet.