Kontent qismiga oʻtish

Nafs

Vikiiqtibosdan olingan
Nafs
Qardosh loyihalar

Nafs – 1) yeyish-ichishga, mol-dunyoga boʻlgan ehtiros; 2) shahvoniy hirs.



A

[tahrirlash]
  •  

Agar kishi nafsida qoʻrqinch va umid alomatini bilsa, u ishonchli ishni ushlabdi. Qoʻrqinch alomati – Alloh taolo man qilgan narsalardan qaytish. Umid alomati – Alloh taolo buyurganlarini qilish[1].

  — Molik ibn Dinor
  •  

Dunyoda nafsoniy orzularni sevgan kishi xorlikka hozirlansin[2].

  — Vahb ibn Munabbih

E

[tahrirlash]
  •  

Eng aqlli kishi shunday kishiki, oʻz nafsiga hokimlik qila oladi. Tirikligida u shunday bir ish qiladiki, bu qilgan ishi oʻlgandan keyin ham uni tiriklar qatorida olib yuradi. Eng ahmoq odam shunday odamki, nafsi qayoqqa boshlasa, oʻsha yogʻga ketaveradi… Oʻlganimdan soʻng odamlar meni kechiradi, deb oʻylaydi.

  — „Maxzan al-ulum“ asaridan[3]

H

[tahrirlash]
  •  

Har kimning nafsi uni chegaradan chiqarib yuborsa, bu uning oʻlimidir

  — „Maxzan al-ulum“ asaridan[3]
  •  

Havoyi nafsga berilib yashashdan saqlaning[4].

  — Molik ibn Dinor

K

[tahrirlash]
  •  

Kimki oʻz nafsi-balosiyu orzu-havasi domiga tushib qolsa, u beshak oʻzini-oʻzi chuqur qaʼriga tashlagani muqarrar[5].

  — Az-Zamaxshariy
  •  

Kim Qurʼonni yod olsa, qadri baland boʻladi. Kim uning maʼnolarini anglasa, darajasi koʻtariladi. Kim hadisni yodlasa, darajasi koʻtariladi. Kim arabiyni va sheʼrni oʻrgansa, tabiati teranlashadi. Kim nafsini saqlamasa, unga ilm foyda bermaydi[6].

  — Imom Shofeʼiy
  •  

Kishining oʻz nafsidan qochishi sherdan qochgandan foydali.

  — Otalar soʻzi[7]
  •  

Kishi sherikchilik bilan ish qilayotganida sherigining tergaganiga nisbatan oʻz nafsini qattiqroq tergamagunicha taqvodorlar qatorida boʻlmaydi[8].

  — Maymun ibn Mihron

M

[tahrirlash]
  •  

Moʻmin degan oʻz nafsining hokimi boʻlmogʻi kerak. U nafsini Alloh uchun hisob berdiradi. Dunyoda nafs bilan hisob-kitob qilganlarning oxiratdagi hisob-kitobi osonroq oʻtadi[9].

  — Hasan al-Basriy

N

[tahrirlash]
  •  

Nafsing uchun hech maxluq bilan xusumat qilmagin.

  — Abu Ali ibn Dahhoq[10]
  •  

Nafs shunday sifatki, botildan boʻlakka yurmas va solih amallar tarafiga hargiz mayl qilmas[9].

  — Abu Yazid Bastomiy
  •  

Nega nafsingga boʻlursan tobeʼ,
Nega umringni qilursan zoe?![11]

  — Bobur

Q

[tahrirlash]
  •  

Quruq nondan nariga oʻtgan – nafsniy orzularni hozirlagandir[12].

  — Vahb ibn Munabbih

T

[tahrirlash]
  •  

Tinch boʻlay desang, nafsing xohishiga qarama-qarshi ish qil.

  — Otalar soʻzi[13]

Oʻ

[tahrirlash]
  •  

Oʻz nafsingga hokim boʻlmasang, uni oʻz hukmingda tutasan. Aks holda undan gʻolib chiqib, ushlab tura olmaysan[5].

  — Az-Zamaxshariy

Manbalar

[tahrirlash]
  1. ↑ Tursun 2006, s. 44.
  2. ↑ Tursun 2006, s. 73.
  3. ↑ 3,0 3,1 Hamidjon Xomidiy; Mahmud Hasaniy. Mashriqzamin hikmat boʻstoni. Toshkent: „Sharq“ nashriyotmatbaa konserni, 1997-yil — 251-bet. 
  4. ↑ Tursun 2006, s. 74.
  5. ↑ 5,0 5,1 Tursun 2006, s. 77.
  6. ↑ Tursun 2006, s. 10.
  7. ↑ Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 159.
  8. ↑ Tursun 2006, s. 53.
  9. ↑ 9,0 9,1 Tursun 2006, s. 52.
  10. ↑ Ahmad Muhammad. Sharq haqni topdi..., (Sharq donishmandlari va allomalarining sara hikmatlari), Toshkent: „Sharq“ nashriyoti, 2006 — 124-bet. 
  11. ↑ Tursun 2006, s. 75.
  12. ↑ Tursun 2006, s. 72.
  13. ↑ Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 223.

Adabiyotlar

[tahrirlash]
  • Xomidiy, Hamidjon; Hasaniy, Mahmud. Mashriqzamin hikmat boʻstoni. Toshkent: „Sharq“ nashriyotmatbaa konserni, 1997 — 251-bet. ISBN 978-9943-00-130-5. 
  • Tursun, Ahmad. Sharq donishmandlari hikmatlari. Toshkent: „Sharq“ nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi, 2006 — 208-bet. 
"https://uz.wikiquote.org/w/index.php?title=Nafs&oldid=18021" dan olindi