Kontent qismiga oʻtish

Nodonlik

Vikiiqtibosdan olingan
(Nodondan yoʻnaltirildi)
Nodonlik

Qardosh loyihalar

Nodonlik — 1) bilimsizlik, ongi pastlik; johillik; 2) nodon kishilarga xos xatgi-harakat, ish; ahmoqlik.

Alifbo tartibi boʻyicha:
A · B · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · X · Y · Z · · · Sh · Ch · ng · Yana qarang · Havolalar

  •  

Agar oqil odam nodonlar gurungiga tushib qolsa, ulardan izzat-ikrom kutmasin, agar nodon bemaʼni kalomi bilan oqilni yengsa, buning hech ajablanadigan joyi yoʻq, zero yoqutni tosh ham sindirishi mumkin[1].

  Saʼdiy Sheroziy
  •  

Aqlli boʻlsang, johil va nodondan hazar qil. Aqalli biroz bilimi bor kishi ulardan albatta yuz chaqirim uzoqlashadi[2].

  Majididdin Xavofiy
  •  

Aqlli kishi qadr-u kamol, nodon kishi esa davlat-u mol qidiradi.

  Otalar soʻzi[3]
  •  

Aql odamni yashnatadi, nodonlik esa qaqshatadi.

  Otalar soʻzi[4]
  •  

Bizning baxtsizligimiz – nodonligimizda, xolos. Millat uygʻonsin, koʻzini ochsin, oʻqisin, bilim olsin, madaniy millatlar qatoriga kirsin, soʻngra u ham oʻz davlati, oʻz baxti, oʻz saodatini quradi[5].

  Abdulhamid Choʻlpon
  •  

Donishmand — baqqolning doʻkoniga oʻxshaydi: borini indamaygina koʻrsatadi-qoʻyadi, nodon esa lashkar nogʻorasining oʻzi: ovozi baland-u ichi boʻm-boʻsh va gʻarib[6].

  Saʼdiy Sheroziy
  •  

Dono bilan zindon ichida xurram,
Nodon bilan hatto boʻston jahannam![7]

  Abulbarakot Qodiriy
  •  

Donoga yondoshgil, qoch nodondan san,
Hatto u xavflidir dono dushmandan[8].

  Jaloliddin Rumiy
  •  

Donolar soʻziga quloq ilmasang,
Eng nodon sendirsan – bilgil, bilmasang[9].

  Abulqosim Firdavsiy
  •  

Dono suhbatidan bosh tortsa nodon,
Davrondan yaxshilik koʻrmas hech qachon[10].

  Abdurahmon Jomiy
  •  

Eng ogʻir dard nodonlik.

  Otalar soʻzi[11]
  •  

Johillikdan besaodatroq nima bor?[12]

  Alisher Navoiy
  •  

Nodonga nasihat qilsang, bir qulogʻidan kirib, ikkinchi qulogʻidan chiqib ketadi.

  Otalar soʻzi[13]
  •  

Nodonlik boyoʻgʻlidir, boyoʻgʻli esa doim xarobani izlaydi.

  Otalar soʻzi[14]
  •  

Nodonlikdan yomonlik keladi faqat,
Nodonga yondoshma, bosmasin gʻaflat[6].

  Abulqosim Firdavsiy
  •  

Nodonlik ovining oʻljasi hasrat,
Nodonlik bahorin yomgʻiri kulfat[2].

  Bedil
  •  

Nodonning foydasiga gapirsang, jahli chiqadi.

  Otalar soʻzi[13]
  •  

Nodonning idroki – indamaslikda. Agar nodon buni tushunib yetsa, uning yarim dono boʻlgani shudir[10].

  Saʼdiy Sheroziy
  •  

Nodonning vaqti foydasiz oʻtadi.

  Otalar soʻzi[14]
  •  

Nodon odamning gapi koʻp boʻladi.

  Otalar soʻzi[15]
  •  

Nodon odamdan aloqani uzish — aqlli odam bilan aloqa qilishga barobar.

  Otalar soʻzi[7]
  •  

Nodon suhbatidan aylasang hazar,
Vujudingga aslo yetmagay zarar!

  Otalar soʻzi[7]
  •  

Ogʻir balodir kim boʻlsa nodon,
Nodon uchun yoʻqdir dori-yu darmon!

  Otalar soʻzi[11]
  •  

Qanchadan-qancha odamlar aql bilan pastlikdan yuqoriga koʻtariladi, qanchadan-qancha qadrli odamlar nodonlikka yoʻl qoʻyib, pastlik sari qulaydi.

  Otalar soʻzi[16]
  •  

Qul-u ozodga maʼlum va ayon,
Dono tirikdir, oʻlikdir nodon[10].

  Abdurahmon Jomiy
  •  

Yoinki bir asr zindonda yotmoq,
Nodon suhbatidan koʻra yaxshiroq[14][10].

  Pahlavon Mahmud
  •  

Oʻzini bilimdon deydigan nodondan qoch[10].

  Qobus

Manbalar

[tahrirlash]
  1. Tursun 2006, s. 66.
  2. 2,0 2,1 Tursun 2006, s. 67.
  3. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 57.
  4. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 61.
  5. „Abdulhamid Cho‘lponning "„Kecha va kunduz“” romanidan iqtiboslar“. Qaraldi: 26-sentyabr 2025-yil.
  6. 6,0 6,1 Tursun 2006, s. 65.
  7. 7,0 7,1 7,2 Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 65.
  8. Tursun 2006, s. 166.
  9. Tursun 2006, s. 63.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Tursun 2006, s. 64.
  11. 11,0 11,1 Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 63.
  12. Tursun 2006, s. 6.
  13. 13,0 13,1 Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 62.
  14. 14,0 14,1 14,2 Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 64.
  15. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 59.
  16. Xomidiy & Hasaniy 1997, s. 58.

Adabiyotlar

[tahrirlash]
  • Xomidiy, Hamidjon; Hasaniy, Mahmud. Mashriqzamin hikmat boʻstoni. Toshkent: „Sharq“ nashriyotmatbaa konserni, 1997 — 251-bet. ISBN 978-9943-00-130-5. 
  • Tursun, Ahmad. Sharq donishmandlari hikmatlari. Toshkent: „Sharq“ nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi, 2006 — 208-bet.