Kontent qismiga oʻtish

Alisher Navoiy

Vikiiqtibosdan olingan
Alisher Navoiy
Vikipediyadagi maqola
Vikiombordagi fayllar

Alisher Navoiy (1441-yil 9-fevral – 1501-yil 3-yanvar) – oʻzbek va boshqa turkiy xalqlarning shoiri, mutafakkiri va davlat arbobi. Gʻarbda Chigʻatoy adabiyotining buyuk vakili deb qaraladi.



Iqtiboslar

[tahrirlash]

Adab kichik yoshdagilarni ulugʻlar duosiga sazovor etadi va u bu barakotdan umrbod bahramand boʻladi[1].

* * *

Aytur soʻzni ayt, aytmas soʻzdan qayt![1]

Bilmaganin soʻrab oʻrgangan – olim va orlanib soʻramagan oʻziga zolim[1].

* * *

Boshni fido ayla ato qoshigʻa,
Jismni sadqa qil ano boshigʻa[1].

* * *

Boʻlmas adabsiz kishilar arjmand,
Dast etar ul xaylni charxi baland[2].

Doʻstlar fikridin va dushmanlar makridin beparvoligʻ joiz ermas va bu ish nadomatdin oʻzga natija bermas[1].

Elga sharaf kelmadi johu nasab,
Lek sharaf keldi hayo-u adab[1].

Fosiqdan hayo tilama, zolimdan – vafo[1].

Insonni so‘z ayladi judo hayvondin,
Bilkim, guhari sharifroq yoʻq ondin[1].

* * *

Itdan – kiyikka, mushukdan – kabutarga shafqat maholdir[1].

Har kimki soʻzi yolg‘on,
Yolgʻoni zohir boʻlgach, uyolgʻon[1].

Jahl ahli bilan kimki ulfat boʻlgʻay,
Ul ulfat ichra yuz ming kulfat boʻlgʻay[1].

* * *

Johillikdan besaodatroq nima bor?[1]

Odam borki, odamlarning naqshidur,
Odam borki, hayvon undan yaxshidur[1].

* * *

Olim kerakki, oʻz ilmining poya va miqdorini asragay, gavharni imtihon uchun toshga urmagay[1].

* * *

Oqil chin soʻzdin oʻzgani demas, ammo barcha chinni ham demak – oqil ishi emas[1].

* * *

Oz-oz oʻrganib dono boʻlur, qatra-qatra yigʻilib daryo boʻlur[1].

* * *

Ogʻizga kelganni demak – nodonning ishi,
Oldigʻa kelganni yemak – hayvonning ishi.

Ravza bogʻin visolin istar esang, boʻl onaning oyogʻi tufrogʻi[1].

Saxovatsiz kishi birla gavharsiz sadafning hukmi bir[1].

* * *

Sihhat tilasang, koʻp yema,
Izzat tilasang, koʻp dema[1].

* * *

So‘z qattigʻi el koʻngliga ozor aylar,
Yumshogʻi koʻngillarni giriftor aylar[1].

Tiling birla koʻnglingni bir tut[1].

* * *

Til tigʻi bilan gunohsiz kishiga ozor berish – sogʻ qon tomirga nishtar urib nobud qilishdir[1].

Yaxshi libos tanga oroyish,
Yaxshi qoʻldosh jonga osoyish[1].

* * *

Yaxshilikni bilmasang, bori, yaxshilarga qoʻshul[1].

* * *

Yomonlarga marhamat va yaxshilik qilish yaxshilarga zarar va alam keltiradi[1].

Manbalar

[tahrirlash]
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 Ahmad Muhammad. Sharq haqni topdi..., (Sharq donishmandlari va allomalarining sara hikmatlari), Toshkent: „Sharq“ nashriyoti, 2006 — 124-bet. 
  2. Hamidjon Xomidiy; Mahmud Hasaniy. Mashriqzamin hikmat boʻstoni. Toshkent: „Sharq“ nashriyotmatbaa konserni, 1997-yil — 251-bet.