Abdulloh ibn Masʼud

Abdulloh ibn Masʼud

Vikipediyadagi maqola

Vikiombordagi fayllar

Abdulloh ibn Masʼud (arabcha: عبد الله بن مسعود) – Abu Abdurrahmon Abdulloh ibn Mas’ud ibn Gʻofil ibn Habib al-Huzaliy ? – 32/652—53, Madina) – Kufa tafsir va fiqh maktablarining asoschisi.

A  B  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  X  Y  Z  Oʻ  Gʻ  Sh  Ch  Ng

Iqtiboslar

A

• Allohga itoat qilib, isyon etmaslik, Uni eslash va unutmaslik, Unga doimo shukr qilib, kufrga ketmaslik — haqiqiy taqvodir.
• Alloh taolo islomdan nasiba olgan kishini islomdan benasib kishi kabi qilib qoʻymaydi.
• Agar boylik topsang, uni qurtlarga yem bo‘lmasin yoki qaroqchilar qo‘liga tushmasin, desang, sadaqa qil.

B

• Banda iymon choʻqqisiga chiqmagunicha, uning haqiqatiga yetisholmaydi. Musulmon kambagʻallikni boylikdan, pasayishni yuksalishdan afzal koʻrmagunicha va uni maqtagan hamda yomonlagan kishilarni bir xilda koʻrmagunicha iymon choʻqqisiga chiqa olmaydi.
• Bir kishiga „Allohdan qoʻrq“, deyilganida, u: „Sen oʻzingni bil“, deb javob qilsa, shu ish Alloh nazdidagi katta gunohlardan biridir.
• Bir millatda ishonchli kishilar ozaysa, dinini sotib dunyo yig‘uvchilar ko‘paysa, u millat orasida fitna bolalaydi.
• Bu dunyoda moli omonat, o‘zi mehmon bo‘lmagan biron kimsa yo‘q. Mehmon degan doimo keladi va ketadi, omonat esa egasiga berilishi kerak.
• Bugun sizlar havoyi nafslar ilmga tobeʼ zamonda yashayapsiz. Hali shunday zamonlar keladiki, unda ilm havoyi nafslarga tobeʼ boʻladi.

D

• Dunyoning musaffoligi ketgan, oqavasi qolgan. Oʻlim musulmon uchun sovg‘adir.

G

• Gunoh qilish ilmning barakasini yoʻqotadi, uni unutishga olib keladi.

H

• Ham dunyo, ham oxirat uchun harakat qilmagan odamni xushlamayman.
• Haq og‘irdir, biroq tomoqdan oson o‘tadi. Botil yengilgina, ammo kasallik keltirib chiqaradi. Necha-necha insoniy orzu-istaklar borki, ularga ergashilsa, uzoq vaqt davom etguvchi xafagarchilik bilan nihoya topadi.

I

• Ilm koʻp rivoyat qilish bilan emas, koʻp taqvo qilish bilan boʻladi.
• Ilm koʻtarilmasidan uni oʻrganinglar. Ilm olimlarning vafoti tufayli koʻtariladi. Jonim qoʻlida boʻlgan Zotga qasamki, Alloh yoʻlida shahid boʻlgan kishilar (qiyomat kunida) olimlarga berilgan karomat darajalarni koʻrib: „Koshki bizni ham Alloh olim qilib tiriltirsa“, deb orzu qiladilar. Zero, hech kim olim boʻlib tugʻilmaydi. Ilm oʻrganish, ta’lim olish bilan egallanadi.
• Ilmni fursat boʻlganda oʻrganaverish kerak. Chunki ilm zarur boʻlgan paytda fursat topilmaydi.

K

• Kim tong ottirsa, u mehmondir. Moli yalang‘ochdir. Mehmon jo‘nab ketadi, yalang‘ochlik ortiga qaytadi.
• Kim zolimning zulmiga yordam bersa yoki biron musulmon kishining haqqini poymol qiladigan hujjatni unga o‘rgatib qo‘ysa, Allohning g‘azabiga yo‘liqadi va bu ishning gunohi uning ustidadir.
• Ko‘pchilik yoqtirmaydigan o‘lim va kambag‘allik qanday ajoyib narsalardir! Allohga qasamki, boylik ham, faqirlik ham bir ne’matdir. Qaysisi bilan imtihon qilinsam ham, xotirjamman. Boy bo‘lgan kezlar muhtojlarga yordam qilish, faqirlikda esa sabr etish fazilati bor.

N

• Namoz oʻqimagan odamning dini yoʻqdir.

Q

• Qaysilaringiz bir dirhamni sog‘ligida va baxilligida infoq-ehson qilsa, o‘lim vaqtida yuz dirhamni infoq etishni vasiyat qilishidan yaxshidir.

X

• Xoh bir xudojo‘y, haqgo‘y nafs bo‘lsin, xoh gunohkor, fojir nafs bo‘lsin, o‘lim unga yaxshidir.

Y

• Yaxshi odam bo‘lish uchun ibodat qilishning o‘zi kifoya emas, balki yaxshi qalbli, yomonlarni yomon ko‘ruvchi bo‘lish kerak.